Beton ankrajların çıkarılması için pratik adımlar aşağıdadır:
I. Başlamadan Önce Çapa Tipini Belirleyin
▸ Genişletme Cıvataları (en yaygın):
Özellikler: Uçta konik bir manşon bulunur; sıkıldığında genişler ve delik duvarını kavrar.
Sökme Yöntemi: Önce vidayı gevşetin → cıvataya çekiçle vurun → pense ile dışarı çekin.
▸ Kimyasal Dübeller (harçlanmış):
Özellikler: Cıvatayı yerine yapıştırarak deliğe yapıştırıcı enjekte edilir.
Sökme Yöntemi: Çevredeki betonu kırmak için döner çekiç kullanın → cıvatayı tabandan kesin.
▸ Gömülü Ankrajlar (döküm sırasında gömülü):
Özellikler: Dişli bir manşona veya çelik plakaya sahiptir.
Sökme Yöntemi: Gaz lambasıyla kesin (güçlü çekmeyin, betona zarar verir).
II. Genel Kaldırma Adımları
▸ Senaryo 1: Genişletme Cıvataları/Sıradan Ankrajlar
Yükü kaldırın:
Ankrajın üzerine tutturulmuş borular veya braketler gibi ağır nesneleri çıkarın.
Vidayı/somunu gevşetin:
Saat yönünün tersine gevşetmek için bir anahtar kullanın (paslanmışsa WD-40 pas sökücü kullanın).
Gevşetmek için dokunun:
Cıvata başlığına yandan bir çekiçle vurun (genleşme manşonu ile beton arasındaki bağı kırmak için).
Pense ile dışarı çekin:
Cıvatanın başını pense ile sıkıca tutun ve sallayarak çekin (kırılmayı önlemek için kaba kuvvetten kaçının).
▸ Senaryo 2: Kimyasal Dübeller/İnatçı Dübeller
Zayıflatmak için delikler açın:
Ankrajın yanında açılı delikler açmak için elektrikli matkap kullanın (yapışkan bağı zayıflatmak için).
Yerel kırma:
Ankrajın etrafındaki betonu kırmak için döner çekiç ve keski kullanın (ankraj çubuğunun 5 cm'sini açığa çıkarın).
Kesme:
Ankraj hizasını kesmek için açılı taşlama makinesi kullanın (kalan deliği harçla doldurun).
III. Profesyonel Araç Listesi
| Araç | Amaç | Alternatif Yöntem |
|---|---|---|
| Döner Çekiç Keski Ucu | Ankrajın etrafındaki betonu kırar | Balyoz Pry Bar (daha yavaş, emek yoğun) |
| Açılı Taşlama | Açıkta kalan cıvata başını veya sapını keser | Hidrolik Makas (ağır ankrajlar için) |
| Kilitleme Pensesi / Boru Anahtarı | Çıkarma için çapayı tutar ve döndürür | Cheater Pipe Over Wrench (kaldıraç artışı) |
| Nüfuz Eden Yağ (örn. WD-40) | Paslanmış iplikleri gevşetir | Dizel Islatma (daha az etkili) |
IV. Tuzaklardan Kaçınmak
▸ Zorla uzaklaştırmanın sonuçları:
Ankraj cıvatası deliğin içinde kırılır (sökülmesi daha zor hale gelir) veya betonda çatlaklar olur (onarım gerektirir).
▸ Güvenlikle İlgili Kırmızı Bayraklar:
Yüksekteki ankraj cıvatalarını çıkarırken aşağıda kimsenin olmadığından emin olun!
Kimyasal dübeller için delik açarken koruyucu gözlük takın (döküntülerin uçmasını önlemek için).
▸ Bir çıkış yolu bırakmak:
Kritik yapılarda ankraj cıvatalarını sökmeden önce mühendisin bunun yük taşıma kapasitesini etkilemeyeceğini doğrulaması gerekir.
V. Çıkarıldıktan sonra nasıl onarılır?
▸ Küçük delikler (<20mm):
Doğrudan yüksek mukavemetli harçla doldurun ve yüzeyi düzeltin.
▸ Büyük delikler (inşaat demirini açığa çıkaran):
Kare bir delik açın → yapıştırıcı madde uygulayın → genişleyen betonu dökün.
